انتخابات پارلمانی عراق یک انتخابات پیش از موعد است که در نتیجه تظاهرات گسترده مردمی و مطالبه مرجعیت عالی شیعه در دستور کار قرار گرفت.
بە گزارش زایلە، عراق روز یکشنبه شاهد برگزاری پنجمین انتخابات پارلمانی خود است که با تدارکات گسترده حکومتی و امنیتی و حمایت گسترده بینالمللی برگزار میشود.
این انتخابات اصلیترین مطالبه تظاهراتکنندگان عراقی در سال 2019 بود.
زمان برگزاری انتخابات
انتخابات عراق در روز یکشنبه 10 اکتبر 2021 برگزار میشود.
قانون انتخابات عراق
انتخابات عراق یک انتخابات پیش از موعد است که در نتیجه تظاهرات گسترده مردمی و مطالبه مرجعیت عالی شیعه در دستور کار قرار گرفت.
برای اجرای این انتخابات قانون انتخابات عراق پس از بحثهای گستردهای تغییرو همه اعضای کمیساریای عالی مستقل انتخابات نیز که در انتخابات 2018 عملکرد شائبه برانگیزی داشتند عوض شدند.
براساس قانون جدید، استانهای عراق به دایرههای انتخاباتی متعدد تقسیم شدند که تعدادشان به 83 دایره میرسد. هر دایره انتخاباتی 3-5 کرسی دارد و از همه دایرهها باید یک زن به مجلس راه یابد. یعنی زنان در مجلس 83 کرسی خواهند داشت.
آمار واجدان شرایط رأی دادن
24 میلیون و 907 هزار نفر از جمعیت عراق میتوانند در انتخابات شرکت کنند. از این شمار، 14 میلیون و 316 شهروند کارت هوشمند رأی دریافت کردهاند که دارای عکس است و با اثر انگشت فعال میشود. مابقی از کارت رأیدهی سابق خود استفاده میکنند که فاقد عکس است. وضعیت گروه دوم موجب نگرانی درباره امکان تقلب در انتخابات شده است.
انتخابات عراق دو رأیگیری دارد. یک رأیگیری که از آن به «رأیگیری خاص» یاد میشود و شامل نیروهای امنیتی و زندانیان و کارکنان بیمارستانها و ساکنان اردوگاههای آوارگان میشود و قرار است روز جمعه (8 اکتبر) برگزار شود.
رأی گیری دوم همان رأیگیری سراسری برای شهروندان عراق است که در 8273 مرکز رأیگیری برگزار میشود.
این اولین انتخابات عراق است که زاده شدگان 2001- 2003، یعنی کسانی که تجربه رژیم دیکتاتوری در عراق را ندارند، در آن حق مشارکت دارند. براساس قانون عراق سن رأی دادن در این کشور 18 سال تمام است.
نامزدهای انتخابات عراق
در این انتخابات 3243 نفر نامزد شدهاند که 951 نامزد زن هستند. این تعداد نامزد برای دستیابی به 329 کرسی مجلس که 9 تای آنها به اقلیتها اختصاص یافته (5 کرسی مسیحیان، و برای ایزدیها و صابئیها و شبک و کردهای فیلی هرکدام یک کرسی) رقابت میکنند. بیشترین کرسیها از آن استان بغداد (71 کرسی) و کمترین استان مثنی (7 کرسی) است.
235 حزب که تعدادی از آنها و نه همهشان در 22 ائتلاف انتخاباتی ادغام شدهاند در این انتخابات رقابت میکنند. ضمن اینکه 789 نامزد هم به صورت مستقل و فردی در انتخابات نامزد شدهاند.
برخی نامزدهای جنجالی
محمد الحلبوسی، رئیس مجلس فعلی عراق، تنها فرد از رؤسای سهگانه عراق است که در این انتخابات نامزد شده است. نه برهم صالح، رئیس جمهوری، و نه مصطفی الکاظمی، نخستوزیر، در انتخابات نامزد نشدهاند.
الحلبوسی اهل استان انبار و رئیس ائتلاف «تقدم» است و پیشبینی میشود که در استانهای سنینشین غرب و شمال عراق رأی بالایی بیاورد.
اسعد العیدانی
او استاندار فعلی بصره است. در انتخابات سابق به مجلس راه یافت اما استانداری را به نمایندگی مجلس ترجیح داد. او که مطرح شدن نامش برای نخستوزیری پس از استعفای عادل عبدالمهدی، با وتوی تظاهراتکنندگان همراه شد، این بار ائتلافی خاص خودش راه انداخته به نام ائتلاف «تصمیم». او فردی با نفوذ گسترده در بصره است و پیشبینی میشود که به راحتی در استان رأی بیاورد.
خالد سلطان هاشم
بحث برانگیز بودن نامزدی او به این است که پدرش آخرین وزیر دفاع در رژیم بعث بود. او اولین فرد از چهرههای نزدیک به رژیم بعث است که بعد از 2003 در انتخابات نامزد میشود.
مشعان الجبوری
مشعان الجبوری هم همیشه شخصیتی جنجالبرانگیز در میان سیاستمداران اهل سنت عراق بوده که به تغییر مواضع سیاسی شهرت دارد. او در آغاز به شدت از رژیم بعث دفاع میکرد، اما بعد خود را مدافع الحشد الشعبی جا زد. اما طولی نکشید که آنها را به فرقهگرایی متهم کرد. او از استان صلاحالدین نامزد شده است.
حسین مؤنس
او از سران گروه «کتائب حزبالله» است و برای اولین بار است که در انتخابات نامزد میشود. این گروه امسال برای اولین بار ائتلاف موسوم به «حقوق» راه انداخته است. گفته میشود که مؤنس همان شخصیت توئیتری است که خود را مسئول امنیتی کتائب حزب الله معرفی میکند.
خصوصیت های انتخابات عراق
ـ این انتخابات اولین انتخابات عراق است که خارج از چارچوب معمول و به صورت پیش از موعد برگزار میشود.
ـ قرار است که مجلس نمایندگان فعلی به موجب قانون اساسی سه روز پیش از اجرای انتخابات خود را منحل اعلام کند.
ـ در این انتخابات، رأیگیری از شهروندان عراقی خارج از کشور انجام نمیشود چون کمیساریای انتخابات اعلام کرد که امکانات لازم برای این کار را ندارد. در انتخابات 2018 رأیگیری خارج از کشور چنان پرشائبه بود که در نهایت همه رأیهای خارج از کشور باطله اعلام شد.
ـ این انتخابات کمتر از دو ماه پیش از خروج کامل نیروهای رزمی امریکایی از عراق اجرا میشود.
ـ این انتخابات طولانیترین دوره تبلیغات انتخاباتی را داشت که بیش از 90 روز طول کشید.
منبع: میدل ایست نیوز