وزرای خارجه ایران و عربستان در آینده نزدیک دیدار می‌کنند

زایلە - سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت که دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان در آینده بسیار نزدیک در تهران یا ریاض انجام می‌شود.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایرانی در گفت‌وگو با شبکه العالم با اشاره به اینکه همکاری میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مستمر و مبتنی بر چارچوب‌های مشخصی است، گفت: ایران بر مبنای عضویت در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین عضویت در معاهده عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای و موافقت‌نامه جامع پادمان، همکاری‌های خود را با آژانس ادامه می‌دهد، این همکاری‌ها متناسب با حقوق و تکالیف بین ایران و آژانس تعریف شده است.

وی در ارتباط با برخی موضوعات فنی مورد اختلاف میان، ایران و آژانس اظهار داشت: در سفر اخیر آقای رافائل گروسی دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران طرفین توافق کردند که همکاری‌ها را به منظور رفع این مشکلات و احیانا سوالاتی که آژانس دارد، ادامه دهند و بر همین مبنا توافق شد که هیئت آژانس به سرپرستی معاون دبیرکل به تهران سفر کند.

کنعانی در ادامه این گفت‌وگو عدم برگزاری نشست‌های رسمی مذاکرات در ارتباط با موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌های ظالمانه علیه جمهوری اسلامی ایران را به معنای عدم وجود ارتباط و گفتگو و تبادل نظر ندانست و در این مورد گفت: تماس‌ها و گفتگوها از کانال‌های مختلف دیپلماتیک ادامه دارد و نقش اصلی در این ارتباط را اتحادیه اروپا و آقای بورل مذاکره‌کننده ارشد سیاسی اتحادیه اروپا و همکارانشان ایفا می‌کنند، در کنار این نقش برخی از کشورهای منطقه‌ای همسایه جمهوری اسلامی ایران که ارتباطات خوبی با دو طرف (جمهوری اسلامی ایران و آمریکا) دارند، تلاش کردند با حسن نیت بتوانند نقش‌های میانجی‌گرایانه و تسهیل کننده ایفا کنند، این نقش‌ها همواره مورد استقبال جمهوری اسلامی ایران بوده است و همچنان این تماس‌ها ادامه دارد.

وی افزود: در ماه مارس گذشته به توافق لازم برای از سرگیری برجام رسیدیم، پیش‌نویسی که در نتیجه مذاکرات چند جانبه در وین تنظیم شده و مورد تایید ایران بود، مبادله شد و ما آماده جمع‌بندی بودیم، عدم جمع‌بندی و عدم امضا و بازگشت به توافق نتیجه تعلل طرف امریکایی بود، به این معنا که درون امریکا به دلایل مختلف سیاسی از جمله برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمادگی بازگشت به توافق را نداشتند.

کنعانی گفت: بعد از آن هم امریکایی ها با یک محاسبه کاملا غلط و نگاه به تحولات داخلی ایران به دنبال ملتهب کردن فضای داخلی ایران و در نتیجه آن اعمال فشار سیاسی بر تهران و اخذ امتیازات بیشتر بودند؛ از نظر ما امکان بازگشت کوتاه‌مدت طرفها به توافق وجود دارد اما این به اراده سیاسی طرف مقابل مرتبط است، جمهوری اسلامی ایران آمادگی لازم را دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با تاکید بر اینکه مادامی که منافع ایران اقتضا کند در مسیر مذاکرات قرار بگیرد طبیعتا مذاکرات را ادامه خواهد داد، گفت: جمهوری اسلامی ایران راهکار و مسیر دیپلماسی را بهترین مسیر برای رفع اختلافات بین المللی می‌داند، امضای برجام نتیجه رجوع همه طرف‌ها به مسیر مذاکرات چند جانبه و دیپلماسی چند جانبه برای حل و فصل اختلاف بین المللی بود دولت ایران برغم اینکه راجع به برخی از مفاد برجام ملاحظاتی داشت اما در هر حال با نگاه به این که یک توافق بین المللی است التزام خود را به مسیر مذاکره برای انجام این توافق و برگشت همه طرف‌ها نشان داد.

کنعانی خاطرنشان کرد: اکنون هم موضع جمهوری اسلامی روشن است هر توافقی دو سو دارد چنانچه طرف‌های مقابل به تعهدات خود پایبند باشند و تضمین عینی دهند که در بازگشت به برجام به تعهدات خود عمل می‌کنند و منافع متصور از برجام به ویژه در حوزه اقتصادی برای ملت ایران محقق شود و جمهوری اسلامی ایران از حقوق قانونی خود برای انجام فعالیت های صلح‌آمیز هسته‌ای برخوردار باشد، ما آماده بازگشت به برجام هستیم.

وی در پاسخ به این سوال که ایران تا چه‌زمانی این رویکرد را ادامه خواهد داد، گفت: ما براساس منافع ملت ایران عمل می‌کنیم یکی از موضوعات سیاست خارجی ایران برجام است نه همه موضوعات؛ ما روابط خارجی خود را بر اساس منافع ملت ایران دنبال می کنیم، روابط خارجی با همه طرف‌هایی که علاقمند به گسترش روابط با ایران هستند با جدیت در حال پیگیری است و دولت جمهوری اسلامی ایران نشان داد که در پیگیری و تحقق منافع ملتش ابدا دست بسته نیست.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران افزود: نتیجه عملکرد یک سال و نیم دولت در روابط خارجه کاملا نشان داد که سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران کاملا پویاست و اساسا به دلیل ظرفیت های بالایی که ایران دارد قدرت مانور در حوزه سیاست خارجی کاملا یک محدوده بسیار وسیع و قابل توجهی است بنابراین جمهوری اسلامی ایران هم به تعهدات بین المللی خود پایبند است هم در مسیر تامین منافع ملت ایران، خودش را به یک مسیر خاص و معین محدود نمی کند و از ظرفیت های گسترده ملی و همچنین فرصت های منطقه ای و بین المللی برای گسترش روابط خارجی استفاده می کند.

کنعانی در ادامه با اشاره به توافق ایران و عربستان گفت: این توافق اولا نتیجه وجود اراده سیاسی در دو کشور برای بازگشت روابط به مسیر عادی است. در نتیجه وجود چنین اراده ای، ما در طول یک سال و نیم گذشته شاهد تحولات دیپلماتیک و مذاکرات میان هیات‌های دو کشور بودیم که حدود 5 دور مذاکره در بغداد و 3 دور مذاکره در مسقط میان هیات های عالی دو کشور برگزار شد.

وی با تاکید بر اینکه توافقی که در پکن رخ داد نتیجه حدود یک سال و نیم توسل دو کشور به مسیر دیپلماسی برای حل و فصل اختلافات بود، تصریح کرد: نفس این اقدام یک موفقیتی برای مسیر سیاسی در جهت حل و فصل اختلافات دو جانبه و منطقه‌ای است.

سخنگوی وزارت خارجه ایران تاکید کرد: این توافق نشان داد که دیپلماسی می تواند بر سوء تفاهمات غلبه پیدا کند و دیپلماسی مسیر خوبی برای رفع بحران ها، چالش ها و رفع سوء تفاهمات است، نکته دیگر اینکه ابعاد این توافق طبیعتا مرتبط به موضوعات دو جانبه میان تهران و ریاض است، بیانیه مشترک منتشر شده ابعاد نگاه دو کشور را در خصوص این توافق نشان می دهد، مهمترین نتیجه حاصل از این توافق این است که دو طرف توافق کردند که بلافاصله بعد از امضای توافق در پکن، روابط سیاسی میان دو کشور تصمیم گیری شود.

وی گفت: بنابراین امضای این توافق ما را وارد روند از سرگیری روابط سیاسی میان دو کشور کرد. دو کشور توافق کردند که ظرف حداکثر دو ماه بعد از امضای این توافق سفارتخانه های خود را در تهران و ریاض و سرکنسولگری های دو کشور را در جده و مشهد بازگشایی کنند. طبیعتا این توافق بندهای اجرایی دارد که بر اساس آن قرار شد در کوتاه ترین زمان ممکن وزرای خارجه دو کشور با همدیگر دیدار کنند و در این زمینه ما وارد روند عادی سیاسی در مناسبات دو کشور شویم؛ همکاران ما در وزارت امور خارجه دو کشور در تماس هستند که در کوتاه ترین زمان ممکن بتوانند زمینه های دیدار دو وزیر خارجه و بازگشایی سفارت خانه ها و کنسولگری ها را فراهم کنند.

کنعانی خاطرنشان کرد: طبیعتا به دلیل اهمیت جایگاه دو کشور ایران و عربستان در منطقه، عادی سازی مناسبات دو کشور و گسترش روابط ایران و عربستان حتما می تواند تاثیرات مثبتی در سطح منطقه ایجاد کند. بر اساس توافق پکن دو کشور علاوه بر اتفاق نظر برای از سرگیری روابط و بازگشایی سفارت خانه ها و سرکنسولگری ها، توافق کرده اند که دو موافقتنامه امضا شده قبلی میان دو کشور را هم به طور کامل اجرا کنند؛ موافقت نامه همکاری های امنیتی میان دو کشور ایران و عربستان که در سال 1380 هجری شمسی امضا شد و همچنین موافقتنامه همکاری های اقتصادی، بازرگانی و تجاری و علمی حتی فرهنگی که در سال 1370 امضا شد و یک موافقتنامه جامعی است که می تواند به تقویت مناسبات دو کشور در همه زمینه ها کمک کند.

وی افزود: ایران و عربستان در منطقه دو کشور کلیدی و محوری و الهام بخش هستند. وجود فضای مثبت در مناسبات دو کشور حتما تأثیرات منطقه ای بسیار خوب و دلگرم کننده ای خواهد داشت. کما اینکه ما در همین فاصله زمانی بسیار کوتاه شاهد مواضع مثبت و استقبال عمومی از سوی کشورهای نزدیک در منطقه و حتی کشورهای دوردست در خصوص وجود این اتفاق نظر بودیم.

سخنگوی وزارت خارجه ایران خاطرنشان کرد، ما معتقدیم که فضای مثبت ایجادشده ناشی از این توافق، می تواند روند همگرایی منطقه ای را برای تأمین منافع همه کشورها و ملت های منقطه ایجاد کند. بنابراین ما این را یک موفقیت هم برای مناسبات دو کشور می دانیم هم یک فرصت بسیار خوب برای تقوت همکاری های منطقه ای، همگرایی منطقه ای نه فقط برای حوزه سیاسی و امنیتی بلکه در حوزه اقتصادی می دانیم که اولویت اصلی کشورهای منطقه است. در مجموع معتقد هستیم که ما در یک فضای مثبت جدید قرار داریم که این فضای مثبت جدید، فضایی مثبت برای کل کشورها و ملت های منطقه است.

کنعانی درباره عملکرد برخی رسانه های فارسی و عربی در راستای فتنه انگیزی میان دو کشور در سال گذشته اظهار داشت: نقش رسانه ها در تنظیم روابط میان کشورها نقش تعیین کننده و غیر قابل انکاری است و می توانند نقش مکمل را در تحکیم و تقویت روابط سیاسی میان دولت ها و همچنین مناسبات میان ملت ها و نقش جدی در تنظیم فضای روابط میان کشورها ایفا کنند.

وی خاطرنشان کرد، پیش از نشست پکن هم موضوع «رسانه ها» در مذاکرات مورد توجه بوده و مورد گفت‌وگو قرار گرفته است. خوشبختانه اتفاق نظر عمومی حاصل شد که در حوزه رسانه هم طرف ها، همسو و همگام با اراده سیاسی رهبران دو کشور برای گسترش روابط و نیز مکمل و مقوم رویکرد سیاسی جدید رهبران برای تقویت روابط دو جانبه باشند.

کنعانی درباره این که «وزیر امور خارجه سعودی اعلام کرده است چشم انتظار دیدار با همتای ایرانی خود امیرعبداللهیان می باشد»، اظهار داشت: اصل انجام دیدار وزرای خارجه دو کشور مورد توافق دو طرف است؛ هم از سوی وزیر خارجه سعودی و هم از سوی وزیر خارجه ایران و در خصوص این مساله نیز تاکید و تصریح شده است. همچنین خوشبختانه کانال های دیپلماتیک میان دو کشور برقرار است و در آینده بسیار نزدیک انجام خواهد شد؛ و این که مکان دیدار تهران خواهد بود یا ریاض نیزاز سوی کانال های دیپلماتیک اعلام خواهد شد.

وی به این پرسش که «آیا شاهد از سرگیری روابط ایران با سایر کشورهای عربی مانند اردن، مصر، مغرب و … خواهیم بود؟» پاسخ داد: دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران از ابتدای کار سه رویکرد اصلی را در سیاست خارجه خودش در اولویت و به عنوان شاخص حرکت قرار داده است: سیاست خارجی همسایه محور، آسیا محور و اقتصاد محور.

کنعانی افزود: در طول عملکرد یک سال و نیم دولت سیزدهم عملا شاهد این رویکرد بودیم و در همین چارچوب مناسبات میان جمهوری اسلامی ایران با دولت های همسایه منطقه ای، رشد کاملا چشمگیر و محسوس داشته است. ارتباط با برادران عرب ما در منطقه هم از این قاعده مستثنی نبود. هم در حوزه سیاسی شاهد تحول مثبت در مناسبات میان ایران با کشورهای عربی منطقه به ویژه در حوزه جنوبی خلیج فارس بودیم و هم در حوزه اقتصادی این روند کاملا محسوس است.

وی در این زمینه که در روابط ایران و کشورهای عربی مشکل اصلی و گره در رابطه ایران و عربستان سعودی بود، اظهار داشت: از سرگیری روابط رسمی سیاسی میان دو کشور ایران و عربستان در حقیقت قله این توافقات بود. این توافق حتما می تواند تاثیرات کاملا مثبت و اثرگذاری در تقویت بیش از پیش روابط ایران با کشورهای عربی منطقه بگذارد. چشم انداز این مناسبات کاملا روشن و دلگرم کننده است و می تواند برای همه طرفها فرصت هایی را ایجاد کند.

سخنگوی وزارت خارجه ایران در خصوص « کشورهای عربی به ویژه کشورهای جنوب خلیج فارس از جمله بحرین» خاطرنشان کرد، در سیاست همسایه محور جمهوری اسلامی ایران، هیچ کدام از کشورهای منطقه در هدف گذاری سیاست خارجی دولت سیزدهم مستثنی نیستند؛ اصل اساسی دولت سیزدهم بر تقویت روابط با کشورهای منطقه بر اساس تامین منافع مشترک است و کشور بحرین هم مستثنی نیست؛ در این زمینه هم تحرکات دیپلماتیک خوبی را شاهد هستیم و دیپلماسی پارلمانی هم اخیرا در این راستا فعال شده است.

وی خاطرنشان کرد درباره احتمال توافق میان تهران و منامه در آینده، چشم انداز روشنی را می بینیم و به زودی شرایط جدیدی در مناسبات با کشورهای منطقه از جمله بحرین تحقق خواهد یافت.